چند نکته درباره ویژگی‌های عسل اسطوخودوس!

عسل اسطوخودوس خواص بی‌نظیری دارد. از این گیاه پر خاصیت، عسلی خوش طعم و منحصر به فرد تهیه می‌شود. اسطوخودوس یکی از گیاهان محبوب و مورد علاقه‌ زنبورها بوده و عسلی که از آن تهیه می‌شود بسیار پر طرفدار است. این عسل ماده‌ای بسیار مغذی و پر انرژی می‌باشد. معمولاً از آن برای مراقبت از پوست، درمان درد معده، درمان دردهای گلو و عفونت‌های تنفسی بسیار استفاده می‌کنند.
بیش از 40 نوع گیاه اسطوخودوس در دنیا شناسایی شده است. اسطوخودوس، گیاهی دارویی به حساب می‌آید. گل‌های آن به خاطر شهد زیادی که دارند بسیار مورد توجه زنبورها هستند. عسلی که از این گیاه تولید می‌شود به شدت پر طرفدار بوده و محبوبیت زیادی در کشورهای اروپایی و آمریکایی دارد.

مشخصات گیاه اسطوخودوس

گیاه اسطوخودس که نام دیگر آن لاوندر-Lavandula می‌باشد جز گیاهان گلدار از خانواده نعنائیان است که در طبیعت دارای 47 گونه مختلف می‌باشد.
خواستگاه اصلی اسطوخودوس مناطق وسیعی از آسیا، آفریقا و اروپا می‌باشد و شکل بوته آن کوچک و در حدود نیم متر است. رنگ گل‌های این گیاه آبی متمایل به بنفش می‌باشد که به صورت خوشه‌ای رشد می‌کند.
این گیاه فوق العاده در پارک‌ها، فضای سبز و حتی در منازل به عنوان یک گیاه زینتی قابل رشد می‌باشد و و از آن به عنوان سبزی خوراکی، تهیه اسانس، صنعت آرایشی بهداشتی، مصارف درمانی و… استفاده می‌کنند.
طبق بررسی‌های انجام شده طبع این گیاه گرم و خشک می‌باشد و به همین خاطر نوشیدن دمنوش اسطوخودوس جز بهترین دمنوش‌های زمستانی به حساب میآید که فواید و خواص بسیار زیادی دارد.

ویژگی‌های عسل اسطوخودوس

در دنیا بیش از 39 گونه اسطوخودوس از جنس Lavender شناسایی شده است و جز گیاهان دارویی ویژه هر منطقه محسوب می‌شود. گیاهان این جنس به خاطر عطر و خواص دارویی خود شناخته می‌شوند. گل‌های اسطوخودوس به واسطه تولید شهد فراوان جذابیت بسیار بالایی برای زنبورعسل دارد و در صورت کشت بیش از 5 هکتار اسطوخودوس امکان تولیدی یکی از خوش طعم‌ترین عسل‌های دنیا فراهم است.

عسل اسطوخودوس در دنیا محبوبیت بالایی دارد و به شدت در کشورهای اروپایی و آمریکا طرفدار دارد. عسل اسطوخودوس در ایران در مزارع اسطوخودوس دارویی برداشت می‌شود. زنبورداران با استقرار کلنی‌های زنبورعسل در حاشیه مزارع اسطوخودوس به مدت سه هفته این عسل خاص و ویژه را تولید می‌کنند.

گل‌های بنفش رنگ و معطر اسطوخودوس در روزهای گرم، شهد زیادی را تولید می‌کنند و در این شرایط امکان برداشت عسل تک گیاه اسطوخودوس فراهم می‌شود. در خیلی از مناطق ایران، اسطوخودوس به عنوان گیاه فضای سبز در شهرهای بزرگ کشت شده است اما عسل اسطوخودوس در مزارع چندهکتاری از این گیاه برداشت می‌شود.
عسل تک گیاه اسطوخودوس به رنگ کهربایی روشن با شیرینی متوسط و ملایم، اسیدیته متوسط، بوی با شدت متوسط و رایحه بسیار لطیفی از اسطوخودوس است. عسل اسطوخودوس جز عسل‌های همه پسند و محبوب در بسیاری از کشورها است و این به خاطر بوی و رایحه بسیار لطیف آن است. این عسل جز عسل‌های متوسط رُس بوده و طی شش تا هشت ماه از زمان تولید به صورت کامل رُس می‌زند یا به اصطلاح عامیانه شکرک می‌زند و ویژگی طبیعی این عسل می‌باشد.
-عسل اسطوخودوس دارای طبع گرم بوده و تاحدزیادی فواید سلامتی گیاه اسطوخودوس را در خود دارد.

انواع عسل اسطوخودوس

زمانی که به عسل اسطوخودوس اشاره می‌کنیم، از لغاتی مانند اعلاء، ممتاز، خارق‌العاده، تجملی و خوش طعم و دلپذیرترین نوع عسل نیز برای توصیف آن استفاده می‌کنند. عسل اسطوخودوس به نسبت عسل چند گیاه، عسل کنار، بهارنارنج… کمیاب‌تر بوده و قیمت بالاتری هم دارد. پس توجه داشته باشید که عسل اسطوخودوس ارزان، نمی‌تواند عسل اصل باشد.

۱. عسل اسطوخودوس واقعی:

عسل واقعی، اصل خالص، تولید شده از شهد گل‌های اسطوخودوس می‌باشد. نمونه طبیعی از شهد گل‌های اسطوخودوس و توسط زنبور جمع‌آوری می‌شود. عطر عسل اسطوخودوس اصل بسیار ملایم و کم بوده و طعمی شیرین و در بعضی مواقع به ترشی مغلوب هم می‌زند. طعم این عسل ما را به یاد داروهای گیاهی می‌اندازد.

۲. عسل طعم‌‌دار:

این نوع عسل همیشه بوسیله برچسب مشخص نمی‌شود و اغلب نمی‌توانیم این نوع عسل را از عسل اسطوخودوس خالص تشخیص دهیم. این عسل از عسل حرارت دیده ساخته می‌شود که گیاه اسطوخودوس نیز به آن اضافه شده است. طعم گل درون عسل ترکیب می‌شود و سپس عسل را جهت حذف گل، از صافی عبور می‌دهند. عسل‌های اسطوخودوس ارزان موجود در بازار، قطعاً از همین نوع عسل‌های طعم‌‌دار هستند.
در نمونه مصنوعی از عسل‌های بی‌کیفیت و یا کیفیت متوسط استفاده‌شده، گیاه اسطوخودوس را در آن خوابانیده و عسل را به میزان مشخصی حرارت می‌دهند. با این روش عسل بوی گیاه اسطوخودوس را به خود می‌گیرد. عسل موردنظر را از صافی گذرانده و به فروش می‌رسانند.
در این نوع عسل تقلبی اسطوخودوس، حرارت باعث از بین رفتن کیفیت هر چه بیشتر عسل می‌شود. عسل تقلبی به‌هیچ‌عنوان خواص عسل اسطوخودوس اصل را ندارد.

خواص عسل اسطوخودوس

تقویت سیستم عصبی
یکی از ویژگی‌های مهم عسل اسطوخودوس، خاصیت آن برای تقویت سیستم عصبی است. اگر سیستم عصبی ضعیفی دارید، مصرف روزانه عسل لاوندر گزینه‌ای فوق العاده عالی برای تقویت سیستم عصبی شما خواهد بود. بسیاری از بیماری‌ها مثل افسردگی که به دلیل ضعف در سیستم عصبی ایجاد می‌شوند، هم قابل پیشگیری و هم قابل درمان با این نوع عسل هستند. البته باید به صورت ادامه‌دار از عسل اسطوخودوس استفاده کنید.

آرام بخش اعصاب
به همان اندازه که دمنوش اسطوخودوس برای آرامش اعصاب مفید است، عسل آن نیز می‌تواند اثرات عالی برای آرامش اعصاب ایجاد کند. اگر می‌خواهید از عسل اسطوخودوس برای آرامش اعصاب و رفع استرس استفاده کنید، آن را به صورت شربت عسل یا همراه با دمنوش اسطوخودوس میل نمایید تا اثرات فوق العاده آن را ببینید.

مناسب برای مشکلات تنفسی
مشکلات تنفسی از آسم گرفته تا تنگی نفس‌های ساده‌ای که مربوط به حساسیت‌های فصلی یا دلایل دیگر است، می‌توانند به کمک عسل لاوندر کنترل شوند. این عسل به دلیل ترکیبات خاصی که درون خود دارد، به خوبی برای رفع مشکلات تنفسی عمل می‌کند.

سرشار از آهن و کلسیم و کمک به جذب بهتر آن‌ها
یکی از مهم‌ترین خواص عسل اسطوخودوس، کلسیم و آهن موجود در آن است. به طوری که برخی از منابع طب سنتی، از عسل اسطوخودوس به عنوان عسلی کلسیمی یاد می‌کنند. برای بسیاری از مشکلات کلسیمی نیز از این نوع عسل طبیعی استفاده می‌شود. همچنین این نوع عسل تک گل سرشار از آهن است و می‌تواند آهن مورد نیاز بدن را تامین کند.
علاوه بر اینکه عسل لاوندر سرشار از کلسیم و آهن است، به جذب بهتر آهن و کلسیم مواد خوراکی در بدن کمک می‌کند. یعنی مصرف مداوم و منظم این نوع عسل طبیعی، به افزایش جذب و سرعت هضم مواد کلسیمی و آهنی در بدن انسان منجر می‌شود. در نتیجه با مصرف این عسل، احتمالا مشکلات ناشی از کمبود کلسیم و آهن نخواهید داشت.

پیشگیری و درمان پوکی استخوان
وقتی در مورد کلسیم موجود در عسل اسطوخودوس صحبت می‌کنیم، طبیعی است که این ماده کلسیمی بتواند جلوی بروز پوکی استخوان را در افراد مستعد بگیرد. همچنین مصرف منظم این نوع عسل طبیعی حتی به بهبود و درمان پوکی استخوان نیز کمک می‌کند. به ویژه اگر از عسل اسطوخودوس در کنار عسل ژل رویال استفاده کنید، احتمالا می‌توانید به درمان پوکی استخوان امیدوار باشید.

بهبود عملکردهای بدن
از خواص عسل اسطوخودوس می‌توان به بهبود دادن عملکرد مغز، تولید کردن هورمون‌های زنانه و رنگدانه‌های پوستی اشاره نمود. از این عسل برای درمان بیش فعالی، افسردگی، استرس و بی‌خوابی استفاده می‌کنند. علائمی که در دوران قاعدگی برای خانم‌ها پیش می‌آید را هم می‌توان با این عسل رفع نمود. از این عسل برای جلوگیری از دچار شدن به آلزایمر استفاده می‌کنند.

مؤثر در درمان ناباروری
بالا بردن میل جنسی، متعادل کردن هورمون‌ها و بهبود دادن قدرت باروری از دیگر خواص عسل اسطوخودوس می‌باشد.
رفع عفونت‌های قارچی
سال‌ها است که برای درمان عفونت‌های قارچی از عسل اسطوخودوس استفاده می‌کنند. این عسل درمانی برای عفونت مایکوتی محسوب می‌شود و هیچ گونه عوارضی ندارد.
تسکین سردرد
عسل اسطوخودوس تنش‌ها و استرس‌های انباشته در طول شبانه روز را تسکین می‌دهد و از سردرد‌ها جلوگیری می‌کند و در مواقع سرگیجه، اضطراب و بی‌خوابی سردرد را تسکین می‌دهد و باعث کاهش اضطراب می‌شود.
بهبود زخم
عسل جهت ترمیم جای زخم بسیار موثر است بدین منظور عسل اسطوخودوس در ترمیم و بهبود زخم‌هایی که روند طولانی دارند تاثیر بسزایی دارد.

کاهش درد قاعدگی
یکی دیگر از خواص بینظیر این عسل تعادل هورمونی در بدن بانوان و با گرم نگه داشتن رحم باعث کاهش درد قاعدگی در بانوان می‌شود.
* عسل اسطوخودوس همچنین دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی و باکتری کشی است که نقش شفا بخشی و ضدعفونی کنندگی را ایفا می‌کند.

نحوه شناخت عسل اسطوخودوس اصل از تقلبی

در زمان خرید عسل اسطوخودوس به باقی‌مانده‌ی گرده گل اسطوخودوس توجه کنید. در عسل اسطوخودوس اصل گرده‌های گل این گیاه دیده می‌شوند.

این گرده‌های گل به رنگ سفید و یا زرد کم‌رنگ هستند. اما در نمونه تقلبی باقیمانده‌های ریز گل برگ‌های اسطوخودوس قابل‌مشاهده بوده که رنگ آن بنفش تیره است.

نگهداری عسل اسطوخودوس:

• رسیدن رطوبت به ظرف عسل حتی به مقدار کم، به مرور زمان باعث ترشیدگی آن می‌شود.
• حرارت بالای ۷٠ درجه سانتی‌گراد، آنزیم‌های مفید عسل (مثل دیاستاز که باعث از بین رفتن چربی‌های داخل رگ‌ها و چربی‌های روی بافت قلب شده و در نتیجه از گرفتگی رگ‌ها و بروز سکته قلبی جلوگیری می‌کند) را تخریب کرده و نوعی سم به نام هیدروکسی متیل فورفورال در آن ایجاد می‌کند.
• عسل زنده و مرغوب، از گرما و سرما تأثیر می‌پذیرد. در برابر گرما خود را رها کرده و رقیق می‌شود؛ در برابر سرما نیز به خاطر فعالیت آنزیم دیاستاز، منقبض شده و رس می‌بندد که به اشتباه آن را شکرک می‌نامند. این تبلور عسل از پایین شروع می‌شود. (برخلاف عسل تقلبی که از بالا رس می‌بندد و با حرارت دیدن نیز شکرک آن بیشتر می‌شود.) جالب اینکه معمولا رس بستن عسل طعم آن را متفاوت‌تر و خاص‌تر می‌کند و در کشورهای غربی با قیمت بیشتری خریداری می‌شود.
• رنگ عسل نشانه برتری در کیفیت آن نیست و با توجه به گل و گیاهی که زنبور از آن تغذیه کرده و همچنین گذر زمان و حرارت دیدن، متغیر است و طیف سفید تا قرمز و سیاه را پوشش می‌دهد. به همین دلیل است که رنگ عسل بهاره با پاییزه متفاوت می‌شود.
• علت کدر بودن عسل مرغوب نسبت به نمونه بازاری، حرارت ندیدن آن در فرآیند تولید است.